Jacek Leociak - kierownik Zakładu Badań Nad Literaturą Holocaustu IBL PAN - w dniach 17-19 listopada 2008 (poniedziałek-środa) poprowadzi serię seminariów pod tytułem: "Fotografia i doświadczenia graniczne". Spotkania odbywać się będą o godz. 17.oo w Instytucie Historii UAM, sala 118, ul. św. Marcin 78, 61-809 Poznań.
Organizacja: Ewa Domanska, IH UAM, email: ewa@amu.edu.pl
Fotografia i doświadczenia graniczne
Abstrakt:
Cykl trzech seminariów na temat „Fotografia i doświadczenia graniczne” podejmuje zagadnienie fotograficznej reprezentacji scen gwałtu i okrucieństwa, rozważanych z perspektywy antropologii obrazu. Analizowane i interpretowane zdjęcia utrwalają szczególne momenty najnowszej historii: (pogromy w Kiszyniowie 1903, Odessie 1905, Proskurowie 1919, Kownie i Lwowie w 1941; sceny gwałtu na okupowanych przez Niemców ziemiach polskich podczas II wojny światowej; tortury w amerykańskim więzieniu wojskowym w Abu Ghraib w Iraku 2003).
Kontekstem dla tych rozważań będzie zarówno problematyka antysemityzmu pogromy, Holokaust), rasizmu (lincze) i przemocy tolerowanej przez aparat państwowy (Abu Ghraib), jak i historii kultury – przede wszystkim ewolucji form przedstawiania gwałtu i cierpienia w sztuce.
Punktem wyjścia jest pytanie, które dotyczy nie tyle tego, CO jest na rozważanych zdjęciach, ile DLACZEGO zostały zrobione, JAKIE MOTYWACJE stały za samym aktem fotografowania, KTO i PO CO naciskał spust migawki?
Program:
1. poniedziałek, 17 listopada
Teatr okrucieństwa (wizualizacja tortur: od ołtarza Pergamońskiego po zdjecia z więzienia Abu Ghraib)
Jean Amery, Poza winą i karą. Próby przełamania podjęte przez złamanego. Kraków: Homini, 2007 (fragmenty).
Tary McKelvey, Monstering. Inside America's Policy of Secret Interrogations and Torture in the Terror War. New York: Carrol & Graf Publisher, 2007.
Zbigniew Herbert, Przesłuchanie i Apollo i Marsjasz [.pdf]
2. wtorek, 18 listopada
Zdjęcia - trofea (upokarzanie i usmiercanie jako akt dominacji)
Janina Struk, Holokaust w fotografiach. Interpretacja dowodów, przeł. M. Antosiewicz. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2007 (fragementy).
Jacek Leociak, "Dzieci Holocaustu: awers i rewers" [.pdf], w: Poetyka, polityka, retoryka, pod red. Włodzimierza Boleckiego i Ryszarda Nycza. Warszawa: IBL PAN, 2006.
3. środa, 19 listopada
Fotografowanie pogromu: ewolucja form reprezentacji
Alma Heczkowa - Lwow 1941 - Pamietnik [.pdf]
Jacek Leociak
adiunkt w Instytucie Badań Literackich PAN, kierownik Zakładu Badań Nad Literaturą Holokaustu IBL PAN, członek Centrum Badań nad Zagładą Żydów przy IFiS PAN. Zajmuje się literaturą dokumentu osobistego i formami zapisu doświadczeń granicznych (w tym doświadczenia Zagłady). Ostatnio opublikował: Text in the Face of Destruction. Accounts from the Warsaw Ghetto Reconsidered (2004, wydanie polskie Tekst wobec Zaglady, 1997). W lutym 2008 roku Yale University Press opublikuje The Warsaw Getto. A Gide to the Perished City (książka napisana wspólnie z Barbarą Engelking, wydanie polskie Getto Warszawskie 2001).
Zob.: Jacek Leociak, "Antygona współczesna” [.pdf]. Konteksty. Polska Sztuka Ludowa, nr 1, 2007: 41-55.
Jacek's Leciak, An Interview about his work, September 19th, 2008 [video]
