Małgorzata Wosińska, we wtorek, 22 stycznia 2019 roku o godz. 16.00, sala 1.63 ("dziekańska"), poprowadzi seminarium pod tytułem: "Martwe ciało, jako podmiot sprawczy. Zarządzanie śmiercią w post-ludobójczej Rwandzie". Seminarium odbędzie się na Wydziale Historyczny UAM, ul. Umultowska 89d (kampus Morasko), 61-809 Poznań.
Martwe ciało, jako podmiot sprawczy.
Zarządzanie śmiercią w post-ludobójczej Rwandzie
Abstrakt:
Celem seminarium jest ukazanie sprawczej (jak i fantazmatycznej) siły dyskursu „martwego ciała” na poziomie politycznym, socjologicznym i antropologicznym. W analizie przypadku rwandyjskiego posłużą mi doświadczenie terenowe, stanowiące efekt wieloletnich badania etnograficznych w miejscach pamięci/masowych grobów narodu rwandyjskiego, jak i żydowskiego (na terenie Europy Wschodniej).
Antropologia ludobójstwa, z którą identyfikuję się jako badaczka, swoimi założeniami wpisuje się w studia krytyczne i post-kolonialne. Posiada tym samym potencjał, który pozwala badaczom na przekroczenie tradycyjnie (czy raczej konserwatywnie) rozumianych założeń Holocaust Studies, a więc studiów w których wzorzec genocydu (jak i form jego upamiętnienia) nie jest traktowany w sposób komparatystyczny, lecz zdefiniowany jest w głównej mierze poprzez wydarzenia Zagłady Żydów. Subdyscyplinę antropologii ludobójstwa uznaję za ważną również dlatego, że charakteryzuje ją zwrot w kierunku klasycznych metod etnograficznych, takich jak: długoterminowe badania terenowe, prowadzenie obserwacji uczestniczącej, czy wywiadu etnograficznego. W moim wystąpieniu materiały etnograficzne faktycznie będą stanowić o zasadniczej treści wykładu. Należy jednak zaznaczyć, iż w myśl antropologów ludobójstwa, dokonywane przez etnografów na przestrzeni lat obserwacje "rytuałów codziennej przemocy" jak i rejestracja sposobów jej przezwyciężanie, stanowić powinna przyczynek nie tylko do badań antropologicznych, ale także do analizy przebiegu zbrodni nad ludobójstwami per se. Zadaniem studiów nad ludobójstwami w post-globalnym świecie jest bowiem nie tyle refleksja nad reprezentacjami i formami ludobójczej pamięci (post-pamięci), ale także aktywna obserwacja i komunikacja, która w sposób pośredni i bezpośredni przekłada się na prewencję sytuacji zapalnych i dyskryminacyjnych.
Literatura:
Uczestnicy proszeni są o przeczytanie następujących tekstów:
Małgorzata Wosińska, Pomniki blisko ciała. Lokalne formy reprezentacji ludobójstwa w Rwandzie w perspektywie ekologicznej, w: Pomniki w epoce antropocenu, red. Małgorzata Praczyk. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2018: 101-119.
Małgorzata Wosińska (1985 r.) etnolog, antropolog ludobójstwa, psychotraumatolog. Absolwentka studiów doktoranckich na Wydziale Historycznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (ABD). Zajmuje się dyskursem postkolonialnym w studiach nad Zagładą, problematyką prewencji zbrodni masowych i współczesnym wystawiennictwem muzealnym (w kontekście reprezentacji doświadczeń granicznych). Prowadzi badania jakościowe nad zjawiskiem traumy. Ukończyła szkolenia z zakresu psychotraumatologii ogólnej i interwencyjnej (Fundacja Pomorskie Centrum Psychotraumatologii). Pracuje nad rozprawą doktorską na temat tożsamości ocalałych ludobójstwa w Rwandzie (w ujęciu komparatystycznym wobec doświadczenia Shoah). W Afryce Wschodniej prowadziła regularne badania terenowe od 2009 do 2015 roku. Konsultantka ds. przeciwdziałania PTSD dla międzynarodowych organizacji rządowych i pozarządowych o charakterze prewencyjnym (m.in.: CNLG/Rwanda, AEGIS TRUST/UK, British High Commision in Rwanda /UK). W latach 2013-2015 odpowiedzialna za relacje dyplomacji kulturalnej pomiędzy rządem rwandyjskim, a instytucjami zajmującymi się pamięcią Shoah (w tym USHMM /USA, Państwowe Muzeum i Miejsce Pamięci Auschwitz Birkenau /PL). W Polsce od kilku lat prowadzi prace o charakterze edukacyjnym, wystawienniczym i kuratorskim dla byłych obozów koncentracyjnych i Zagłady (m.in.: PMAB, KL Stutthof, Gross–Rosen). Jest stałym współpracownikiem i autorem konceptów merytorycznych w zakresie edukacji historycznej dla ENRS (European Network Remembrance and Solidarity). Współautorka projektu Sztutowo czy Stutthof? Oswajanie krajobrazu kulturowego nagrodzonego przez MKiDN w 2011 roku nagrodą Sybilla: Wydarzenie Muzealne Roku. Autorka 35 artykułów naukowych (opublikowanych w monografiach zbiorowych nakładem wydawnictw m.in. Palgrave Macmillan, New Academic Press, Universitas). Redaktorka monografii zbiorowej Sztutowo czy Stutthof (2011, wyd. Muzeum Stutthof). W maju 2018 roku mianowana została na stanowisko Pełnomocnika Dyrektora ds. Współpracy Międzynarodowej w Żydowskim Instytucie Historycznym im. Emanuela Ringelbluma w Warszawie.
Organizacja:
Alexandra Staniewska - email: alesta@amu.edu.pl
Opieka naukowa: prof. dr hab. Ewa Domańska
Małgorzata Wosińska