Profesor Dariusz Kołodziejczyk (Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego i Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk), we wtorek, 24 stycznia 2017 roku o godz. 15.oo, sala 1.63 ("dziekańska"), wygłosi wykład mistrzowski pod tytułem: "Wspaniałe stulecie. Imperium Osmańskie w czasach Sulejmana Wspaniałego". Wykład odbędzie się w Instytucie Historii UAM, ul. Umultowska 89d (kampus Morasko), 61-809 Poznań.
Wspaniałe stulecie.
Imperium Osmańskie w czasach Sulejmana Wspaniałego
Abstrakt:
-
Patrząc na mapę Imperium Osmańskiego, obejmującego w XVI w. swym zasięgiem terytoria południowo-wschodniej Europy, zachodniej Azji i północnej Afryki, nie sposób nie zadać pytania o źródła osmańskich sukcesów. Czy oprócz zdrowego budżetu i sprawnej armii były inne czynniki ułatwiające zdobycie, a zwłaszcza utrzymanie, tak licznych ziem i zapewnienie lojalności ich mieszkańców? Celem wykładu jest ukazanie pragmatyzmu osmańskich władców, zarówno w polityce zagranicznej jak i w stosunkach z poddanymi, wyznającymi różne religie i przywiązanymi do różnych tradycji z czasów przedosmańskich. Operując na różnych "rejestrach" sułtan osmański jednocześnie przyjmował rolę opiekuna sunnickiego kalifatu, prawego spadkobiercy rzymskich cesarzy, wielkiego chana ludów stepowych, a nawet następcy żydowskiego króla Salomona. Polityka ta napotkała jednak z czasem pewne granice. Paradoksalnie procesy modernizacyjne, związane z tzw. konfesjonalizacją oraz z budową nowoczesnych tożsamości narodowych przyczyniły się w późniejszych wiekach do alienacji grup osmańskich poddanych, które jeszcze w XVI w. uznawały sułtana za prawomocnego władcę.
Literatura:
- Dzieje gospodarcze i społeczne imperium osmańskiego 1300-1914, red. H. Inalcık i D. Quataert, Kraków 2008;
Halil Inalcık, Imperium osmańskie. Epoka klasyczna 1300-1600, Kraków 2006;
Dariusz Kołodziejczyk, "Between universalistic claims and reality: Ottoman frontiers in the early modern period" w: The Ottoman World, ed. Ch. Woodhead, London-New York 2012, s. 205-219;
idem, "Elity w Imperium Osmańskim (XV–XVIII wiek)" w: Afryka, Orient, Polska. Prace ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Dziubińskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. S. Kuczyński, A. Rachuba, M. Tymowski, Warszawa 2007, s. 87-122; - idem, Imperium Osmańskie w XVI wieku: kilka uwag o potencjale demograficznym i gospodarczym. Przegląd Historyczny, vol. 78, nr 3, 1987, s. 375-394.
idem, "Khan, caliph, tsar and imperator: the multiple identities of the Ottoman sultan" w: Universal Empire. A Comparative Approach to Imperial Culture and Representation in Eurasian History, ed. P. Fibiger Bang and D. Kołodziejczyk, Cambridge 2012, s. 175-193;
idem, "Osmanowie" w: Dynastie Europy (praca zbiorowa pod red. A. Mączaka), Wrocław 1997, s. 205-236;
idem, "The "Turkish yoke" revisited: The Ottoman non-Muslim subjects between loyalty, alienation, and riot" Acta Poloniae Historica 93 (2006), s. 177-195;
Sulejman Wspaniały i jego czasy. Imperium osmańskie we wczesnej epoce nowożytne, red. M. Kunt i Ch. Woodhead, Wrocław 1998.
Dariusz Kołodziejczyk
profesor Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego i Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk, badacz epoki nowożytnej, zwłaszcza dziejów Imperium Osmańskiego i Chanatu Krymskiego, także historii imperiów i pograniczy w ujęciu porównawczym. Wiceprezydent CIEPO (Comité International d'Études Pre-ottomanes et Ottomanes), członek honorowy Tureckiego Towarzystwa Historycznego. Publikował i wykładał w Polsce i za granicą m.in. we Francji, USA i Japonii. Autor m.in. książek: Podole pod panowaniem tureckim. Ejalet Kamieniecki 1672–1699 (Warszawa 1994), Turcja (Warszawa 2011), Zaproszenie do osmanistyki. Typologia i charakterystyka źródeł muzułmańskich sąsiadów dawnej Rzeczypospolitej: Imperium Osmańskiego i Chanatu Krymskiego (Warszawa 2013).
Organizacja:
Ewa Domańska, email: ewa.domanska@amu.edu.pl
Katarzyna Balbuza, email: balbuza@amu.edu.pl
Dariusz Kołodziejczyk