Profesor Andrzej Leder (Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Adademii Nauk), 18 stycznia (środa) o godz. 17.oo, sala 2.4 (I piętro), wygłosi wykład gościnny pod tytułem: "Rewolucja w Polsce. Czym cechują się procesy rewolucyjne?". Wykład odbędzie się w Instytucie Historii UAM, ul. Umultowska 89d (kampus Morasko), 61-809 Poznań.
Rewolucja w Polsce
Czym cechują się procesy rewolucyjne?
Abstrakt:
-
"Dramat wielkiej rewolucji rozgrywa się tylko raz w historii danego państwa. Powodem nie jest jakikolwiek metafizyczny imperatyw dziejowy, lecz ten przyziemny fakt, że w każdym państwie istnieje tylko jeden «stary» porządek, z którym naród chce się uporać, a gdy tego dokona – lub chociażby spróbuje – ma już za sobą epokowy, nieodwracalny przełom" (Martin Malia). Każde społeczeństwo ma więc jedną szansę na rewolucję, która przeprowadza je z ancien regime'u, struktury społecznej ukształtowanej w "przedłużonym" średniowieczu, do tego nieokreślonego tygla, który nazywamy nowoczesnością. Jest to tylko szansa, bo wydaje się, że wyjście ze "starego" porządku, hierarchicznej organizacji społecznej związanej z rolniczym sposobem życia, wcale nie jest konieczne. Istnieją społeczności, w których tak rozumiany "feudalizm" trwał przez tysiąclecia i gdyby nie zderzenie z "twardym" aspektem nowoczesności, niesionym przez Europejczyków, prawdopodobnie mógłby trwać nadal. Tak istniały Chiny, aż po wiek XIX i XX. Samo pojawienie się pomiędzy XIV a XVIII wiekiem europejskiej nowoczesności i związanego z nią kapitalizmu jest dzisiaj często rozumiane raczej jako wydarzenie, w gruncie rzeczy bardzo mało prawdopodobne, zbieg okoliczności, które same w sobie wcale nie musiały wystąpić, a które zaowocowały pojawieniem się "mutacji metafizycznej" zmieniającej cały świat. W następowaniu po sobie epok nie ma żadnego determinizmu.
Andrzej Leder
doktor habilitowany, profesor w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. Autor rozpraw filozoficznych: Nieświadomość jako pustka. Wokół myśli Freuda i Husserla, oraz Nauka Freuda w epoce 'Sein und Zeit', prac na temat historii Polski: Prześniona rewolucja, ćwiczenie z logiki historycznej (2014), rozprawę dotyczącą idei filozoficznych w XX wiecznej Europie: Rysa na tafli. Teoria w polu psychoanalitycznym (2016), a także, po angielsku: The Changing Guise of Myths (2013). Wykłada w Szkole Nauk Społecznych IFiS PAN i w Collegium Civitas.
Organizacja:
Tomasz Wiśniewski, email: twisniewski91@gmail.com
Ewa Domańska, email: ewa.domanska@amu.edu.pl
Andrzej Leder